ADHD

Adhd komt heel veel voor: wereldwijd krijgt 5% van de kinderen en 2,5% van de volwassenen de diagnose. Het wordt gezien als een ontwikkelingsstoornis waarbij genetische aanleg een rol speelt. Mensen met adhd hebben, over het algemeen een andere (a-typische) manier van informatieverwerking dan neuro-typische mensen. In mijn visie, die wordt gedeeld door sommige wetenschappers, wordt adhd veroorzaakt door een te lage activiteit van de gamma-golven in de hersenen. Door die te lage activiteit van de gamma-golven ben je eigenlijk wat duf en versuft. Het brein wil dat compenseren en gaat zichzelf (over)prikkelen om 'erbij' te blijven, om ervoor te zorgen dat je niet 'indut' maar alert blijft. Deze overprikkeling manifesteert zich in bijvoorbeeld druk gedrag of concentratieproblemen. Een andere structuur in de hersenen, de andere manier van verwerking en het andere gedrag levert vaak problemen op, voor adhd'ers zelf én hun omgeving. Bij jongens wordt het 3x vaker gediagnostiseerd dan bij meisjes.

Symptomen

Bij adhd moet je denken aan symptomen zoals: aandachtstekort, hyperactiviteit, vergeetachtigheid, niet goed kunnen begrijpen wat er om je heen gebeurt, ongeduld, spullen kwijtraken, rusteloosheid, zeer veel praten en anderen niet laten uitpraten, impulsiviteit, niet goed begrijpen wat er van je wordt gevraagd, moeite met wachten, verstoren van de bezigheden van anderen, dromerig en verstrooid, chaotisch, onhandig, duf gevoel in het hoofd, dwingend, moeilijk hoofdzaken van bijzaken kunnen onderscheiden, slecht tijdsbesef, fantasie en werkelijkheid lopen door elkaar wanneer dat niet gewenst is (in een creatief proces is dat wel gewenst, bij bijvoorbeeld toneelspelen), vaak ruzie met anderen, bij gebrek aan structuur je overweldigd voelen, moeite met het verrichten van taken die denkwerk vereisen...

Onderwijs

De adhd-diagnose bij kinderen, ligt al jaren onder vuur. Er wordt gedacht dat de steeds hogere eisen die aan kinderen gesteld worden (door school en ouders zelf) een rol spelen en dat we afwijkend gedrag veel te snel als een probleem zien. Volgens sommigen ligt de oorzaak van de toename van adhd-diagnoses bij de feminisering van het onderwijs, dat wil zeggen dat leerkrachten op scholen meestal vrouwen zijn. Jongens kunnen en mogen van deze vrouwelijke leerkrachten hun energie niet kwijt want dat zou 'lastig gedrag' zijn. Vrouwelijke leerkrachten zouden meer affiniteit hebben met meisjesgedrag en maar beperkt kunnen afstemmen op de behoeften van jongens. Ze begrijpen jongens niet en ze zouden jongens onnatuurlijke eisen opleggen; om net zoals meisjes zacht en stil te zijn, rustig te spelen en geduldig op te letten. Zijn ze dat niet dan krijgen ze het etiket 'problematisch gedrag' of een adhd-diagnose gesteld en kan medicatie een bepalende rol gaan spelen. De noodzaak tot stoeien, en het is een noodzaak, ruw en druk mogen zijn, veel energie kwijt moeten en regelmatig 'uitrazen' krijgen niet genoeg ruimte binnen het onderwijs en dat is kwalijk. 'We maken ons zorgen over de ontwikkeling van jongens', aldus pedagogen en onderwijsexperts die ageren tegen de toenemende mate van medicalisering bij kinderen. Er zijn dan ook stemmen die pleiten voor meer mannelijke onderwijskrachten, die wel zouden begrijpen wat jongens nodig hebben, om zo de adhd-diagnose tendens te keren.

Wat we ook niet uit het oog mogen verliezen is het feit dat veel klassen te groot zijn (30 leerlingen) voor één overbelaste en onderbetaalde leerkracht. Vaak kan een leraar een wat drukker kind er gewoonweg niet bij hebben en wordt het probleem -een te grote klas- bij het kind en de ouders gelegd. Trek bijvoorbeeld geld uit voor kleinere klassen en de kans is groot dat het aantal adhd-diagnoses afneemt.

Oorzaken

Het is dus van het grootste belang om goed te onderzoeken wat de oorzaak is van problematisch gedrag, alvorens een kind maar ook jezelf als volwassene te laten testen op adhd en over te gaan op medicatie. Denk je erover om wel medicatie te nemen, dan is het belangrijk je daar goed in te verdiepen. Concerta en Ritalin zijn een methylfenidaat en worden in Nederland alleen aan kinderen voorgeschreven. Medikinet mag in Nederland sinds 2017 aan volwassenen voorgeschreven worden. Adderall is een amfetamine voor volwassenen, adolescenten en kinderen en wordt met name in de VS toegepast. Deze middelen hebben een effect op het zenuwstelsel. Ouders komen naar mijn praktijk omdat hun kind, ondanks de medicatie toch niet goed functioneert of zoveel last heeft van bijwerkingen dat de ouders willen gaan afbouwen. Dit is inmiddels een grote groep geworden. Er is weinig bekendheid over de lange-termijn-effecten van medicatiegebruik door kinderen, wél weten we dat het impact heeft op de groei en het hart- en vaatstelsel. Onderzoek naar lange-termijn-effecten wordt gedaan door Karakter en Accare.

Wat meer achtergrond

Lagere sociaal- economische status, emotionele verwaarlozing en opgroeien in de stad zijn, behalve erfelijke aanleg ook allemaal gerelateerd aan hyperactiviteit. Veel voorkomende problemen naast adhd zijn een vertraagde taalontwikkeling, leerproblemen, een IQ onder de 100, moeite met sociale contacten en agressief gedrag. De helft van de kinderen met adhd houdt klachten tot in de volwassen leeftijd. Alcohol- en drugsmisbruik komen op volwassen leeftijd vaak voor bij mensen met adhd.

Natuurlijke alternatieven

Er zijn veel mogelijkheden om met adhd aan de slag te gaan. Ieder kind en iedere volwassene is anders, vertrouw op je eigen gevoel om te bepalen wat je nodig hebt, jij kent jezelf en jouw kind het beste. Het is vaak een kwestie van uitproberen wat werkt en dat is meestal een combinatie van bovenstaande tips.