Wat doet dopamine?

In het algemeen zijn roofdieren meer dopaminerg en prooidieren meer serotonerg. De mens is een van de meest dopaminerge soorten op aarde.

De mens is zeer nieuwsgierig en een ‘ontdekker’. Wanneer een aap in de wildernis, de rand van het woud heeft bereikt, dan is dat voor hem het eind van z’n wereld en keert hij weer terug. Daar houdt zijn leefgebied instinctief op. De mens denkt bij het aankomen aan de rand van het woud; ‘He, daar staat een berg, wat zou er bovenop die berg te beleven zijn?’ Vervolgens gaat hij verder op pad. Het hersenhormoon (neurotransmitter) dopamine, maakt dat hij op onderzoek gaat. Dopamine is ook onze ‘creativiteits’ neurotransmitter en heeft daarom veel invloed op onze ontwikkeling en functioneren als mens.

Energetisch

Dopamine heeft, energetisch gezien een mannelijke kwaliteit. Het is volgens de Chinese geneeskunde ‘Yang energie’. Het motiveert tot jagen. Wanneer we honger krijgen, gaat het dopaminegehalte omhoog en vinden we voedsel lekker ruiken. Het stimuleert ook tot het bouwen van het nest. Dopamine creëert onze behoeften, geeft een drang naar bevrediging en nastreving van beloning. Het stuurt onze ‘wil’ en dopamine dempt de pijnbeleving om door te kunnen gaan als het zwaar wordt. Binnen de Westerse natuurgeneeskundige geven we het de energiekwaliteit ‘warmte’. Deze energie maakt de beweging naar buiten; extravert en expansief. Het heeft betrekking op het sympathisch zenuwstelsel en zet ons ook in beweging. Het verhoogt de algemene neurale activiteit in het centrale zenuwstelsel en maakt dat we ‘vuurwerk’ in het zenuwstelsel (orgasme) najagen.

Hoe kan je een dopamine tekort behandelen?

Tijdens het maken van een behandelplan neem ik altijd de staat van de hersenhormonen mee in overweging. Het is begrijpelijk wanneer de cliënt vraagt;

‘Wat doet dopamine dan precies?’
‘Waarom is het belangrijk dat mijn dopaminegehalte gezond is?’
‘En hoe kan ik zorgen dat het goed blijft?’

Daarom is het interessant om dopamine eens nader te bekijken.

Balans

Dopamine wordt aangemaakt in de synaptische spleten.

Is dopamine in balans dan ervaar je een drijfveer tot genot, plezier, trots en avontuur. Je voelt je gemotiveerd, ondernemend, moedig en hebt zin in werk, sport en spel. Je hebt een evenwichtig libido, wil graag sociale interacties aangaan en je emoties uiten. Je voelt je besluitvaardig en kan initiatieven ontplooien.

Is dopamine uit balans en neigt het naar een teveel dan heb je een verhoogde kans op verslavingsgedrag, vooral werkverslaving is veelvoorkomend. Je kan je overmoedig tot roekeloos voelen en je kan impulsief en dwangmatig gedrag vertonen. Een overmatig libido of seksverslaving ligt op de loer en daardoor kan er een onvermogen tot liefhebben ontstaan. Soms word je als opdringerig ervaren of agressief en arrogant. Ongecontroleerde woede past ook bij een dopamine onbalans. Autisme heeft een dopamine-onbalans in het beeld, weliswaar speelt hierbij ook een verminderd functioneren van oxytocine en spiegelneuronen vaak een rol. Psychoses en paranoïde gedrag hebben ook te maken met o.a een dopamine-onbalans. Is de dopamine verhoogd dan kan je (hypo-)manisch gedrag vertonen.

Is domamine uit balans en neigt het naar een tekort dan heb je ook verhoogde kans op verslavingsgedrag maar meer vanuit een ‘leegte’ aspect. Denk hierbij aan bijvoorbeeld gameverslaving of gokverslaving. Je kan je apathisch voelen, teruggetrokken, besluiteloos, risicomijdend en sociale angsten ervaren. ADD en ADHD zijn psychische aandoeningen die met een dopamine-tekort te maken kunnen hebben. Je kan een verlaagd libido ervaren. Mensen met een zeer laag dopamine-gehalte kunnen zich ‘zielloos’ of ‘zombie’-achtig voelen.

Ervaar je een dopaminerge depressie dan gaat het over niet kunnen nastreven van genot, plezier en avontuur. Dit wordt ook wel anhedonie genoemd. Heb je moeite om vragen te beantwoorden zoals ‘Wat zijn doelen in mijn leven?’ en ‘Wat vind ik leuk om te doen?’ Of weet je het niet (en moet je dan huilen)? Dan heb je misschien een te laag dopaminegehalte en is het verstandig om de kwaliteit van je hersenhormonen te optimaliseren

Op Peil Houden

Er zijn natuurlijke, plantaardige middelen die een positieve invloed hebben op de aanmaak van dopamine. En aantal daarvan is te koop als supplement.

Je kunt op de link klikken om naar de webshop te gaan;

• De mens heeft hoge behoefte aan L-tyrosine vanwege aanmaak van dopamine.
• L-DOPA uit Mucuna pruriens heeft dopa-identieke eigenschappen en dat hebben we nodig voor de omzetting naar dopamine.
• DL-phenylalanine is een aminozuur dat als bouwstof fungeert voor dopamine.

Er zijn geen orthomoleculaire middelen bekend die het dopaminegehalte verlagen.

Yoga, Tai-Chi, Callanetics of Bodybalance zijn milde vormen van lichaamsbeweging die rust, herstel en bescherming van het zenuwstelsel stimuleren en de vorming en werking van neurotransmitters optimaliseren.

Tenslotte mag je jezelf nadrukkelijk belonen voor kleine en grote prestaties, want ook dit stimuleert de aanmaak van dopamine. Maar natuurlijk niet met ongezonde dingen zoals suiker of andere ongezonde verslavende middelen, want een (veelvuldige) dopamine respons op een bepaalde prikkel zorgt er tevens voor dat we verslaafd kunnen raken.

Dopamine en ziekte van Parkinson

De oorzaak van de ziekte van Parkinson is momenteel wetenschappelijk nog niet achterhaald. Wel is bekend hoe Parkinson en Parkinsonismen zich ontwikkelen. Parkinsonsymptomen worden zichtbaar wanneer ongeveer 70% van dopamine producerende zenuwcellen is afgestorven in de hersenen. Natuurgeneeskundig gezien, ben ik van mening dat door een verzwakking in de bloedhersen-barrière, een toxische belasting van het dopamine-producerende deel van de hersenen, een oorzaak van Parkinson kan zijn. Dopamine is een van de meest kwetsbare neurotransmitters; het oxideert gemakkelijk waardoor vrije radicalen vrijkomen. Vrije radicalen zijn bijzonder reactieve moleculen die celmembranen, eiwitten en zelfs de genen aanvallen en beschadigen.

Substantia nigra (zwarte stof) is een pigmenthoudende kern in de hersenen. Zwart pigment in de natuur heeft een sterke antioxidatieve en beschermende werking. Zwarte walnoot, chiazaad, maanzaad, zwarte komijn en zwarte bessenzaadolie zijn plantaardige producten die bekend staan vanwege hun zeer helende kwaliteiten. De substantia nigra zou als anti-antioxidant en beschermer van dopamine kunnen dienen. Dat kan verklaren waarom bij verminderde werking van de substantia nigra, omdat de domapinerge zenuwcellen in het middendeel van de hersenen aan het afsterven zijn, de ziekte van Parkinson optreedt. Er is dan minder productie van dopamine.

Parkinson Medicatie

Vandaar dat Parkinson patiënten als medicatie dopamine-achtige stoffen krijgen toegediend. Het medicament Sifrol lijkt op dopamine. Helaas wordt, door orale inname, onderweg veel van de werking van de medicatie door de stofwisseling afgebroken. Onze cellen hebben 5 soorten dopa-receptoren. Medicatie heeft effect op vele receptoren, daardoor treden er vaak onbedoelde bij-effecten op. Een agonist blokkeert vaak een paar receptoren maar activeert niets. De sleutel gaat in het slot, maar draait niet. Lichaamseigen dopamine is veel nauwkeuriger en past op de juiste receptor. Dat is waarschijnlijk de reden waarom medicatie de ziekte van Parkinson nog niet kan genezen. Wel kan medicatie de symptomen van Parkinsonismen verminderen.